Wat zijn obligaties?

Al eeuwenlang lenen mensen geld aan bedrijven en overheden in ruil voor een vast rendement. De moderne vorm van deze lening is de obligatie: een schuldbewijs dat u koopt van een bedrijf of overheid. In ruil voor uw investering belooft de uitgever u de hoofdsom terug te betalen, plus rente, gedurende de looptijd van de obligatie.

Deze eenvoudige structuur maakt obligaties tot een populaire beleggingsvorm voor verschillende soorten beleggers.

In dit artikel bespreken we alles wat u moet weten over obligaties. We beginnen met de basis: wat is een obligatie en hoe werkt het? Vervolgens bespreken we de verschillende soorten obligaties, de risico’s en voordelen die eraan verbonden zijn, en hoe u obligaties kunt kopen en verkopen.

---

---

Disclaimer:

Dit artikel is informatief van aard en mag niet worden beschouwd als beleggingsadvies. Investeren brengt risico’s met zich mee. Raadpleeg altijd een beleggersexpert voordat u beleggingsbeslissingen neemt.

Doelgroep:

Dit artikel is bedoeld voor beleggers met een basiskennis van financiële markten.

---

Wat zijn obligaties | Samenvatting

Obligaties vormen een belangrijk aspect van de financiële markten en bieden beleggers een gestructureerde manier om inkomsten te genereren en kapitaal aan te trekken voor uitgevende instanties. Dit artikel heeft de essentie van obligaties belicht, waarbij de focus lag op hun definitie, functies en hoe ze zich onderscheiden van andere beleggingsvormen zoals aandelen, spaarrekeningen en vastgoed.

De waardering en prijsvorming van obligaties werden uitgelegd, waarbij factoren als rentetarieven, kredietkwaliteit en looptijd een cruciale rol spelen. Belastingimplicaties bij het bezitten van obligaties werden besproken, inclusief overwegingen met betrekking tot rentebetalingen, couponrente en kapitaalwinsten.

De conclusie (aan het einde van dit artikel) benadrukt de aantrekkelijkheid van obligaties voor beleggers, met hun evenwicht tussen inkomstengeneratie en risicobeheer. De diversiteit van obligaties, variërend van overheids- tot bedrijfsobligaties en verschillende looptijden, biedt beleggers de mogelijkheid om hun portefeuilles aan te passen aan specifieke doelen en risicotolerantie.

---

Wat zijn obligaties?

Obligaties zijn schuldbewijzen of leningen die worden uitgegeven door bedrijven, overheden of andere entiteiten om kapitaal aan te trekken. Wanneer je een obligatie koopt, leen je in feite geld aan de uitgever van de obligatie. In ruil daarvoor belooft de uitgever periodieke rentebetalingen (couponbetalingen) gedurende de looptijd van de obligatie en de terugbetaling van het geleende bedrag aan het einde van de looptijd.

Belangrijke kenmerken van obligaties zijn:

1. Rente (Coupon): Dit is het bedrag dat de obligatiehouder ontvangt als vergoeding voor het uitlenen van geld. De rente wordt meestal jaarlijks of halfjaarlijks uitbetaald.
2. Looptijd/duration: Dit is de periode gedurende welke de obligatie wordt uitgegeven. Aan het einde van de looptijd wordt het oorspronkelijke geleende bedrag terugbetaald aan de obligatiehouder.
3. Uitgifteprijs en Nominale waarde: De prijs waartegen een obligatie wordt uitgegeven, kan verschillen van de nominale waarde. Als een obligatie tegen een prijs lager dan de nominale waarde wordt verkocht, wordt dit uitgegeven met korting. Als het tegen een prijs hoger dan de nominale waarde wordt verkocht, wordt het uitgegeven met premie.
4. Risico: Obligaties kunnen verschillende risiconiveaus hebben, afhankelijk van de kredietwaardigheid van de uitgever. Obligaties met een hoger risico bieden doorgaans een hoger rendement, maar komen ook met een groter risico van wanbetaling.
5. Secundaire markt: Obligaties kunnen worden verhandeld op de secundaire markt voordat ze hun looptijd hebben bereikt. De prijzen op de secundaire markt kunnen fluctueren op basis van factoren zoals rentetarieven en het risiconiveau van de uitgevende entiteit.

Beleggers overwegen vaak obligaties als een manier om een vast inkomen te genereren en tegelijkertijd hun beleggingsportefeuille te diversifiëren. Het is echter belangrijk op te merken dat beleggen in obligaties niet zonder risico is, en het rendement kan worden beïnvloed door verschillende economische en marktomstandigheden, bijvoorbeeld rente stijgingen of dalingen.

---

Hoe werken obligaties?

Obligaties werken op basis van een leningsovereenkomst tussen de uitgever van de obligatie en de obligatiehouder. Hier zijn de fundamentele stappen van hoe obligaties werken:

1. Uitgifte: Een entiteit, zoals een bedrijf of overheid, wil kapitaal aantrekken. Ze besluiten obligaties uit te geven als een manier om geld te lenen van investeerders. Deze investeerders kunnen individuen, instellingen of andere entiteiten zijn.
2. Uitgifteprijs: De uitgever bepaalt de uitgifteprijs van de obligatie, die kan verschillen van de nominale waarde. Als de uitgifteprijs lager is dan de nominale waarde, wordt de obligatie met korting uitgegeven. Als de uitgifteprijs hoger is dan de nominale waarde, wordt de obligatie met premie uitgegeven.
3. Looptijd: De obligatie heeft een vastgestelde looptijd gedurende welke de obligatie uitstaat. Aan het einde van deze looptijd betaalt de uitgever de nominale waarde van de obligatie terug aan de obligatiehouder.
4. Rente (Coupon): Tijdens de looptijd ontvangt de obligatiehouder periodieke rentebetalingen, ook wel couponbetalingen genoemd. De rentevoet (couponrente) wordt vastgesteld bij de uitgifte en is gebaseerd op de rentestanden op dat moment.
5. Handel op de secundaire markt: Obligaties kunnen worden verhandeld op de secundaire markt voordat ze hun looptijd bereiken. De prijzen op de secundaire markt worden beïnvloed door veranderingen in rentetarieven en het risiconiveau van de uitgevende entiteit.
6. Rendement: Het rendement op een obligatie is een combinatie van de periodieke rentebetalingen en eventuele koerswinst of -verlies bij verkoop op de secundaire markt. Als een belegger een obligatie aanhoudt tot de vervaldatum, ontvangt deze het oorspronkelijke geleende bedrag terug, samen met de laatste couponbetaling. Een gemiddelde obligatie heeft een rendement tussen de 3 a 5%.
7. Risico’s: Beleggers moeten rekening houden met verschillende risico’s bij het beleggen in obligaties, waaronder renterisico (veranderingen in de marktrente), kredietrisico (risico van wanbetaling door de uitgever) en marktrisico (fluctuaties in marktprijzen).

---

Voorbeeld hoe werkt een obligatie in de praktijk?

De notering van een obligatie wordt uitgedrukt in een percentage. Als een obligatie met een ‘nominale waarde’ van € 1.000 een notering heeft van 109%, vertegenwoordigt de beurswaarde van de obligatie op dat moment 109% x € 1.000 = € 1.090. Over het algemeen hebben obligaties een vastgestelde looptijd. Bij de afloop van deze looptijd, bijvoorbeeld na 10 jaar, wordt de obligatie afgelost en ontvangt de houder de nominale waarde (plus eventuele resterende couponrente). Bij zowel aankoop als verkoop wordt de ‘opgelopen’ rente verrekend. Deze verrekening is gebaseerd op de verstreken tijd.

---

Soort obligaties en de verschillen

Er zijn verschillende soorten obligaties, en ze variëren op basis van verschillende kenmerken. Hier zijn enkele veelvoorkomende soorten obligaties en de verschillen tussen hen:

1. Overheidsobligaties:
   • Uitgegeven door overheden op verschillende niveaus (nationaal, regionaal, lokaal).
   • Overheidsobligaties worden over het algemeen als veiliger beschouwd omdat ze worden gesteund door de belastinginkomsten van de overheid.
   • Verschillende soorten, waaronder schatkistpapier, staatsobligaties en gemeentelijke obligaties.
2. Bedrijfsobligaties:
   • Uitgegeven door particuliere bedrijven om kapitaal aan te trekken.
   • Hoger risico vergeleken met overheidsobligaties, omdat het afhankelijk is van de kredietwaardigheid van het bedrijf.
   • Onderverdeeld in investment-grade (hoogwaardige) en high-yield (hoogrentende of junk) obligaties op basis van de kredietwaardigheid.
3. Schatkistpapier:
   • Korte-termijnobligaties uitgegeven door overheden om kortetermijnfinanciering aan te trekken.
   • Kortlopende looptijden, meestal minder dan één jaar.
4. Zero-Coupon Obligaties:
   • Obligaties die geen periodieke rentebetalingen (coupons) hebben, maar tegen een lagere prijs worden uitgegeven en tegen de nominale waarde worden afgelost op de vervaldag.
   • Het rendement wordt verdiend door het verschil tussen de aankoopprijs en de nominale waarde.
5. Converteerbare Obligaties:
   • Obligaties die kunnen worden omgezet in aandelen van het uitgevende bedrijf tegen vooraf bepaalde voorwaarden.
   • Bieden beleggers zowel een vastrentende belegging als de mogelijkheid om te profiteren van aandelenkoersstijgingen.
6. Perpetuele Obligaties:
   • Obligaties zonder vastgestelde vervaldatum; ze betalen rente in eeuwigheid.
   • Worden zelden uitgegeven en hebben geen verplichting tot terugbetaling van het oorspronkelijk geleende bedrag.
7. Indexobligaties:
   • Gekoppeld aan een bepaalde index, zoals de consumentenprijsindex (CPI).
   • De rente of aflossing kan worden aangepast op basis van veranderingen in de index.

Het is belangrijk op te merken dat deze categorieën niet strikt gescheiden zijn, en sommige obligaties kunnen kenmerken van verschillende categorieën combineren

---

De ratings van obligaties en wat zeggen deze ratings?

De ratings van obligaties geven een indicatie van het kredietrisico dat verbonden is aan een bepaalde obligatie-uitgever. Deze ratings worden doorgaans verstrekt door kredietbeoordelingsbureaus zoals Standard & Poor’s (S&P), Moody’s en Fitch.

De ratings zijn opgebouwd uit letters en/of cijfers en helpen beleggers en kredietverstrekkers inzicht te krijgen in de financiële gezondheid en de waarschijnlijkheid van terugbetaling van een uitgevende instantie. Hier is een algemeen overzicht van enkele veelgebruikte obligatieratings:

---

Wat beïnvloedt de koersen van obligaties?

De koersen van obligaties worden beïnvloed door verschillende factoren, waaronder:

Rentetarieven:

• Als de rentetarieven stijgen, dalen de koersen van obligaties met een vaste rente. Dit komt doordat nieuwe obligaties met een hogere rente worden uitgegeven, waardoor de oude obligaties minder aantrekkelijk worden.
• Als de rentetarieven dalen, stijgen de koersen van obligaties met een vaste rente.

Kredietwaardigheid van de uitgevende instantie:

• Obligaties van overheden met een hoge kredietwaardigheid worden gezien als veilige beleggingen en hebben doorgaans een lage rente.
• Obligaties van bedrijven met een lage kredietwaardigheid worden gezien als risicovollere beleggingen en hebben doorgaans een hogere rente.
• Als de kredietwaardigheid van de uitgevende instantie verslechtert, daalt de koers van de obligatie.

Looptijd van de obligatie:

• Obligaties met een lange looptijd zijn gevoeliger voor rentetarieven dan obligaties met een korte looptijd.
• Dit komt doordat de rentebetalingen over een langere periode worden vastgelegd.

Inflatie:

• Inflatie kan de waarde van obligaties aantasten, omdat de rentebetalingen niet meestijgen met de inflatie.
• Om beleggers te compenseren voor inflatie, kunnen er obligaties worden uitgegeven met een variabele rente.

Vraag en aanbod:

• De koers van een obligatie kan stijgen als er meer vraag is naar de obligatie dan dat er aanbod is.
• De koers van een obligatie kan dalen als er meer aanbod is van de obligatie dan dat er vraag is.

---

Waar koop je obligaties?

De meeste bekendste methode om obligaties te kopen is via brokers of via beleggingsplatformen van banken. Bekende brokers waar je obligaties kan kopen zijn bijvoorbeeld eToro en DEGIRO. Hieronder leg ik uit hoe je deze obligaties koopt op deze platformen.

Hoe koop je obligaties? | eToro

Als je meer wilt weten over het platform eToro en wat hier allemaal de mogelijkheden zijn lees dan mijn eToro Review.

Bij eToro is het heel eenvoudig in slechts 4 stappen heb jij je eerste product gekocht. Zie in onderstaande afbeeldingen hoe dit te werk gaat. In onderstaand voorbeeld heb ik het aandeel Amazon gepakt, overigens werkt dit voor obligaties niet anders. 1. Product opzoeken 2. Klikken op het product 3. Klik op handelen 4. Product kopen.

---

Hoe koop je obligaties? | DEGIRO

Als je meer wilt weten over het platform DEGRIO, lees dan zeker mijn DEGIRO review voor alle ins en outs van dit platform!

Hieronder zal ik doormiddel van afbeeldingen laten zien hoe je eenvoudig een obligatie koopt bij DEGIRO.

---

Veelgestelde vragen

Wat zijn obligaties | Conclusie

In conclusie bieden obligaties beleggers een unieke kans om op een gestructureerde manier inkomsten te genereren en kapitaal aan te trekken voor uitgevende instanties. Deze financiële instrumenten verschillen van andere beleggingsvormen, zoals aandelen, spaarrekeningen en vastgoed, door hun aard als schuldbewijzen. De waardering en prijsvorming van obligaties worden beïnvloed door diverse factoren, waaronder rentetarieven, kredietkwaliteit en looptijd.

Belastingimplicaties vormen een belangrijk aspect van obligatiebeleggingen, en beleggers dienen zich bewust te zijn van de variabelen, zoals rentebetalingen, couponrente en kapitaalwinsten, die van invloed kunnen zijn op hun fiscale verplichtingen. Het begrijpen van deze belastingaspecten draagt bij aan een weloverwogen en efficiënte benadering van obligatiebeleggingen. Voor meer informatie kunt u het beste op de website van de belastingdienst kijken.

In het geheel bieden obligaties een balans tussen inkomstengeneratie en risicobeheer, waardoor ze aantrekkelijk zijn voor zowel conservatieve als gematigd risicozoekende beleggers. Door de diversiteit van obligaties, variërend van overheids- tot bedrijfsobligaties en verschillende looptijden, kunnen beleggers hun portefeuilles aanpassen aan hun specifieke beleggingsdoelen en risicotolerantie. Het blijft cruciaal voor beleggers om zich voortdurend te informeren, de marktomstandigheden te volgen en eventueel advies in te winnen om weloverwogen beslissingen te nemen en succesvol te zijn in de wereld van obligatiebeleggingen.

---